De Savonius windturbine is een type windturbine met een verticale as. De energie die door de wind gedragen wordt, wordt omgezet in een koppel (moment) op de centrale buis. De molen werd in 1922 uitgevonden door de Finse ingenieur Sigurd J. Savonius. In 1745 wilde Johann Ernst Elias Bessler een horizontale Savonius plaatsen in Furstenberg, Duitsland. Hij viel echter te pletter tijdens de constructie van de molen. De molen is nooit meer afgemaakt, maar het gebouw bestaat nog steeds.
Werking
Qua werking is de Savonius één van de simpelste windturbines. De werking is gebaseerd op de lucht die een twee- of drietal schoepen in beweging brengt. Omdat de schoepen aan de rugkant bol zijn, ervaren ze op de tweede helft van de rotatie (tegen de wind in) minder luchtweerstand dan op de heenweg. Dit verschil levert een netto kracht op, die ervoor zorgt dat de Savonius draait en blijft draaien. Omdat de Savonius gebruik maakt van luchtweerstand en totaal niet van de liftkracht, is het uiteindelijke rendement (15%) vele malen lager dan andere turbines. Daarnaast draait deze turbine relatief langzaam om zijn as, wat nadelig is voor elektriciteitsproductie. Het toevoegen van een set tandwielen zou hier kunnen helpen, maar de toegevoegde weerstand hiervan voorkomt dat de turbine zichzelf kan opstarten.
Toepassing
De Savonius is een compacte, stille en zeer robuuste windturbine, die ook onder extreme omstandigheden prima blijft functioneren. Omdat hij nauwelijks afhankelijk is van de windrichting, is een Savonius vooral geschikt voor plaatsen waar veel turbulente wind is. Denk bijvoorbeeld aan het dak van een hoog gebouw in de stad.
De Savonius vindt vanwege zijn gebrekkige rendement echter vooral zijn toepassing buiten het opwekken van elektriciteit. Denk bijvoorbeeld aan de windsnelheidsmeter van een weerstation of het koelingsmechanisme op een bestelbusje. Daarnaast zie je ze soms ook als draaiend advertentiebord op de winkelstraat.